Στένωση Υπερώας (Οπίσθια Σταυροειδής Σύγκλειση)
Η οπίσθια σταυροειδής σύγκλειση εμφανίζεται σε περιπτώσεις στενής υπερώας (άνω γνάθου), αφορά στα πίσω δόντια (προγομφίους ή/και τραπεζίτες) του στόματος και περιλαμβάνεται μεταξύ των συχνοτέρων ορθοδοντικών προβλημάτων.
Κλινική εικόνα – Διάγνωση
Με τον όρο σταυροειδή σύγκλειση χαρακτηρίζουμε την κατάσταση εκείνη κατά την οποία τα δόντια της άνω γνάθου συγκλείνουν πιο μέσα (πιο γλωσσικά) από τα δόντια της κάτω, με τέτοιο τρόπο μάλιστα που να σχηματίζουν ένα είδος σταυρού. Ανάλογα με το ποια δόντια (πρόσθια ή οπίσθια) έχουν το πρόβλημα έχουμε την πρόσθια και την οπίσθια σταυροειδή σύγκλειση. Έτσι στην πρόσθια σταυροειδή τα πρόσθια δόντια της άνω γνάθου βρίσκονται πιο πίσω (πιο γλωσσικά) από τα δόντια της κάτω γνάθου ενώ στην οπίσθια σταυροειδή τα πίσω δόντια της άνω γνάθου είναι πιο μέσα, πιο γλωσσικά από αυτά της κάτω γνάθου. Μην ξεχνάμε ότι, φυσιολογικά, όλα τα δόντια της άνω γνάθου συγκλείνουν λίγο πιο έξω από αυτά της κάτω.
Το κυριότερο αίτιο εμφάνισης της σταυροειδούς σύγκλεισης είναι η έλλειψη χώρου στο μικτό οδοντικό φραγμό όταν πρόκειται να ανατείλει και να πάρει τη θέση του κάποιο νέο (μόνιμο) δόντι. Επίσης κάποιες συνήθειες του παιδιού (π.χ. ο θηλασμός του δακτύλου) όπως και η στοματική του αναπνοή λόγω παρουσίας των αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια) μπορεί να προκαλέσουν στένωση της υπερώας και σταυροειδή σύγκλειση.
Η σταυροειδής σύγκλειση μπορεί να εμφανίζεται στη μία (μονόπλευρη) ή και τις δύο πλευρές (αμφίπλευρη οπίσθια σταυροειδής σύγκλειση) της υπερώας. Στην μονόπλευρη σταυροειδή σύγκλειση η μία πάνω πλευρά «κλείνει» μέσα από τα κάτω δόντια ενώ στην αμφίπλευρη και οι δύο πλευρές της πάνω γνάθου συγκλείνουν μέσα από τις κάτω. Στις περιπτώσεις μονόπλευρης σταυροειδούς σύγκλεισης, που, στο κλείσιμο του στόματος η άνω μέση γραμμή δε συμπίπτει με την κάτω δημιουργείται ασυμμετρία στο πρόσωπο που στην εφηβεία ή κατά την ενηλικίωση απαιτεί ιδιαίτερη προσπάθεια για να διορθωθεί.
Στην οπίσθια σταυροειδή σύγκλειση ή η άνω γνάθος είναι στενή ή η κάτω γνάθος είναι ασυνήθιστα φαρδιά ή τα δόντια της άνω και της κάτω γνάθου είναι σε έκτοπη θέση που οδηγεί στη δημιουργία σταυροειδούς σύγκλεισης.
Θεραπεία
Η θεραπεία στη σταυροειδή σύγκλειση πρέπει να ξεκινά όσο πιο νωρίς γίνεται – μπορεί να αρχίσει και πριν την ανατολή των μονίμων δοντιών, στη νηπιακή ηλικία του παιδιού. Αν το πρόβλημα αφεθεί αθεράπευτο για αργότερα, μπορεί να εξελιχθεί σε σοβαρή σκελετική ανωμαλία με αρκετές δυσκολίες στη θεραπεία της.
Η θεραπεία συνίσταται στην αντιμετώπιση του αιτίου που προκάλεσε την σταυροειδή σύγκλειση, καθορίζεται δε και εφαρμόζεται από έναν ειδικά εξειδικευμένο οδοντίατρο, τον ορθοδοντικό, ενώ περιλαμβάνει την εφαρμογή κινητών ή ακινήτων ορθοδοντικών συσκευών.
