Υποτροπή και Συντήρηση της Ορθοδοντικής Θεραπείας

Ως υποτροπή της ορθοδοντικής θεραπείας ορίζουμε οποιαδήποτε απώλεια διόρθωσης της θέσης των δοντιών μετά το πέρας αυτής. Συνήθως παρατηρείται άμεσα μετά το τέλος της θεραπείας ενώ μικρές μετακινήσεις των δοντιών συμβαίνουν και για αρκετό διάστημα μετά.

Η αιτιοπαθογένεια της υποτροπής είναι πολυπαραγοντική. Μια από τις κύριες αιτίες είναι η έλξη του περιοδοντικού συνδέσμου. Συγκεκριμένα, ύστερα από τη διάταση των περιοδοντικών ινών που περιβάλλουν τα δόντια κατά τη διάρκεια μιας ορθοδοντικής θεραπείας σε οποιαδήποτε ηλικία, μια ενδεχόμενη δευτερογενής συστολή των ινών, οδηγεί σε υποτροπή.

Επιπλέον, η μυϊκή ανισορροπία του Στοματογναθικού Συστήματος στο τέλος της θεραπείας μπορεί να οδηγήσει δυνητικά σε υποτροπή. Σημαντικό ρόλο παίζουν επίσης οι τρίτοι γομφίοι (φρονιμίτες), οι οποίοι όταν ανατείλουν μετά το πέρας της θεραπείας ασκούν πιέσεις στα δόντια που οδηγούν σε υποτροπές. Αυτό παρατηρείται πιο έντονα στην κάτω γνάθο.

Οι τελευταίες έρευνες έδειξαν πως τα δόντια γενικά έχουν την τάση να μετακινούνται προς τη μέση γραμμή του προσώπου και κατ΄επέκταση προκαλούνται στρεβλώσεις στα δόντια και κυρίως στα πρόσθια, ασχέτως της ανατολής των τρίτων γομφίων.

Τέλος, αν μετά το πέρας της ορθοδοντικής θεραπείας, η τελική θέση των δοντιών και σύγκλειση που θα επιτευχθεί δεν είναι σταθερή, ενδέχεται να οδηγηθούμε σε υποτροπή του ορθοδοντικού αποτελέσματος.

Με τον όρο Σταθεροποίηση του ορθοδοντικού αποτελέσματος ορίζεται η συγκράτηση των δοντιών σε νέες πλέον θέσεις μετά την ορθοδοντική θεραπεία, για όσο διάστημα απαιτείται μέχρι να επέλθει η παγίωση της νέας θέσης. Η επίτευξη του στόχου πραγματοποιείται με τη χρήση σταθεροποιητικών συσκευών, είτε κινητών, είτε ακινήτων. Οι συσκευές αυτές αποσκοπούν στη διατήρηση και σταθεροποίηση της νέας θέσης των δοντιών, μέχρι να ολοκληρωθεί η αναδιοργάνωση των υποστηρικτικών δομών που συγκρατούν τα δόντια, μετά το πέρας της ορθοδοντικής θεραπείας.

Υπάρχουν 2 τύποι συσκευών σταθεροποίησης. Οι συσκευές αυτές μπορεί να είναι είτε κινητές (τύπου Hawley, Wrap Around, διαφανή ναρθηκάκια από PVC), είτε ακίνητες (γλωσσική μεταλλική μπάρα). Το ποιο σχήμα θα επιλεγεί για τον κάθε ασθενή, το αποφασίζει ο Ορθοδοντικός με την ολοκλήρωση της ορθοδοντικής θεραπείας.

Οι κινητές συσκευές αφαιρούνται εύκολα κατά το φαγητό και το βούρτσισμα και επανατοποθετούνται με βάση τις οδηγίες του Ορθοδοντικού.

Καλό είναι να φοριούνται 12-14 ώρες τον πρώτο καιρό μετά το τέλος της θεραπείας και η εφαρμογή τους να μειώνεται με το πέρασμα του χρόνου. Θα συνιστούσαμε στο τέλος να φοριούνται 1 – 2 βράδια την εβδομάδα και για όσο καιρό κάποιος επιθυμεί να διατηρήσει το ίσιο και όμορφο χαμόγελό του.

Οι επισκέψεις στο Ιατρείο για επανέλεγχο των δοντιών και συσκευών ποικίλλουν από κάθε λίγους μήνες έως 2 φορές το χρόνο.

Οι ακίνητες συσκευές τοποθετούνται κολλητά στη γλωσσική επιφάνεια των προσθίων δοντιών και συγκρατούν τα δόντια στις τελικές τους θέσεις, καθ’ότι αυτά είναι τα πιο επιρρεπή στις υποτροπές δόντια. Συνήθως παραμένουν στο στόμα για πολλά χρόνια και απαιτούν τη φροντίδα των ασθενών για την καθαριότητα και ακεραιότητά τους. Όταν αντιληφθούμε ότι ξεκόλλησαν σε κάποιο σημείο πρέπει να ειδοποιήσουμε τον Ορθοδοντικό μας για να το ξανακολλήσουμε.

Σε κάθε περίπτωση η σταθεροποίηση του ορθοδοντικού αποτελέσματος είναι αναγκαία για όλους τους τύπους θεραπειών και σε όλες τις ηλικίες και αποτελεί μια ξεχωριστή διαδικασία που θα απασχολεί τον ασθενή για όσο καιρό επιθυμεί να διατηρήσει το όμορφο αποτέλεσμα στα δόντια του.

Dr. Πένυ Μυτιληναίου
Χειρουργός Οδοντίατρος
Εξειδίκευση Ορθοδοντικής